Cảm cúm là một bệnh lý rất phổ biến và số lượng các thuốc cảm cúm trên thị trường cũng theo đó mà ngày càng gia tăng. Tuy nhiên cần lưu ý các thuốc này chỉ giúp giảm triệu chứng của cảm cúm chứ không chữa khỏi bệnh. Tại sao lại như vậy? Trong bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu kĩ hơn về bệnh cũng như việc dùng thuốc trong bệnh cảm cúm.
Cảm cúm là bệnh cấp tính do virut gây ra, có khả năng lây lan cao qua đường hô hấp, thường xảy ra vào thời điểm giao mùa. Các triệu chứng của cảm cúm xuất hiện sau 1-3 ngày nhiễm virut bao gồm sốt, đau đầu, ngạt mũi, chảy nước mũi, đau rát họng, đau nhức cơ… Triệu chứng dễ nhận thấy ở cảm cúm so với các trường hợp cảm lạnh thông thường, đó là biểu hiện đau nhức cơ và mệt mỏi. Cảm cúm thông thường không biến chứng sẽ tự hết sau 7-10 ngày nhờ hệ miễn dịch của cơ thể. Mặc dù bệnh dễ mắc dễ khỏi, nhưng cảm cúm có thể khiến nhiều người cảm thấy khó chịu, bị gián đoạn công việc và giảm chất lượng cuộc sống.
Cảm cúm là tình trạng bệnh lý do virus gây ra
Các thuốc cảm cúm trên thị trường hiện nay rất đa dạng với nhiều biệt dược khác nhau, nhưng tóm tắt lại có 4 nhóm thuốc điều trị cơ bản:
- Nhóm giảm đau, hạ sốt: Thành phần thường được sử dụng trong thuốc giảm đau hạ sốt là paracetamol. Ở liều bình thường <1000mg/ngày, paracetamol dung nạp tốt và ít gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, quá liều paracetamol có thể gây độc cho gan dẫn đến các bệnh về gan. Buồn nôn, nôn và đau bụng thường xảy ra trong vòng 2-3 giờ sau khi dùng liều độc của thuốc. Hoại tử gan là độc tính cấp nghiêm trọng nhất do quá liều paracetamol và có thể gây tử vong. Do đó, người bệnh cần tuân thủ đúng liều dùng và thời gian dùng thuốc. Cần hạn chế uống rượu khi đang dùng paracetamol do rượu làm tăng độc tính trên gan của thuốc. Đặc biệt, người bệnh cần kiểm tra kỹ tờ hướng dẫn sử dụng của các thuốc đang sử dụng để tránh quá liều do sử dụng đồng thời nhiều loại thuốc cùng chứa paracetamol.
- Nhóm giảm ho: Ho là phản xạ giúp làm sạch đường thở, tống xuất đờm, dịch tiết, dị vật lọt vào đường hô hấp. Các thuốc giảm ho chỉ nên sử dụng trong trường hợp ho khan, ho quá mức gây mệt, nôn ói, mất ngủ. Một trong những tác dụng phụ nghiêm trọng của hai thuốc ho này là gây suy hô hấp, đặc biệt trên trẻ nhỏ. Do đó, không dùng thuốc cho trẻ nhỏ và thận trọng khi dùng thuốc cho người bệnh ho nhiều đờm, người bị hen hoặc suy giảm hô hấp… Hai thuốc thường dùng nhất trong nhóm này là dextromethorphan và codein. Chống chỉ định codein cho phụ nữ cho con bú khi người mẹ nghi ngờ hoặc được xác định thuộc nhóm người có chuyển hóa codein cực nhanh thành morphin vì có thể gây tử vong cho trẻ bú mẹ do nhiễm độc morphin.
Các thuốc cảm cúm đa phần là thuốc có ít độc tính nhưng cần sử dụng hợp lý
- Nhóm thuốc chống xung huyết, ngạt mũi: thuộc nhóm này bao gồm các chất có tác dụng gây co mạch như pseudoephedrin, phenylephrin, naphazolin, xylometazolin, oxymetazolin, bao gồm các chế phẩm vịt và nhỏ mũi. Thuốc gây co mạch dẫn đến làm giảm lưu lượng máu và làm giảm sung huyết mũi. Tuy nhiên, khi dùng thuốc quá liều hoặc trên người bệnh nhạy cảm, đặc biệt trẻ em, thuốc có thể gây co mạch toàn thân dẫn đến tím tái, vã mồ hôi, choáng, tăng huyết áp, hồi hộp, chóng mặt, đánh trống ngực… Do đó, đặc biệt thận trọng khi dùng thuốc cho trẻ nhỏ, người bị tăng huyết áp, bệnh mạch vành, người bị hen, suy thận, đái tháo đường hoặc cường giáp… Cần ngừng ngay thuốc nếu phản ứng phụ xảy ra.
- Nhóm thuốc chống dị ứng: Các thuốc thuộc nhóm này clopheniramin, loratadin, diphenhydramin có tác dụng giảm nhẹ các triệu chứng viêm mũi, nghẹt mũi và ho do dị ứng. Một điểm cần lưu ý là các thuốc chống dị ứng gây hiện tượng buồn ngủ (đặc biệt là kháng histamin thế hệ 1 như clopheniramin), với những công việc đòi hỏi sự tỉnh táo và tập trung cần đặc biệt lưu ý. Ngoài ra, người bệnh cần hạn chế uống rượu khi đang dùng thuốc vì rượu làm tăng tác dụng an thần của thuốc.
Một lưu ý nữa là KHÔNG sử dụng kháng sinh khi bị cảm cúm. Vì bản chất của cảm cúm là do virus. Kháng sinh chỉ có tác dụng điều trị vi khuẩn, không có tác dụng trên virus nên việc uống kháng sinh không có hiệu quả mà. Kháng sinh chỉ được chỉ định khi có cảm cúm bội nhiễm vi khuẩn và khi dùng cần dùng đủ liều, đủ ngày để tránh kháng thuốc.
Mọi thông tin cần tư vấn về bệnh cảm cúm, xin vui lòng liên hệ số 1900 63 64 16 hoặc 02473 044 999.
Xem thêm: